در این عملیات، نیروهای امنیتی شامل ارتش، الحشدالشعبی، پیشمرگه، پلیس اتحادیه و نیز نیروهای عشایری و محلی و یگان هایی مانند نیروهای سازمان مبارزه با تروریسم حضور دارند. شمار نیروهای مختلف عراقی برای شرکت در این عملیات حدود 30 هزار نفر است. گفته می‌شود که بین 3500 تا 4500 داعشی در موصل مستقر هستند و بیش از یک میلیون غیرنظامی نیز در شهر حضور دارند از این رو آزاد سازی شهر موصل به عنوان یکی از شهرهای استراتژیک عراق در تامین امنیت پایدار این کشور نقش قابل توجهی دارد .قدس آنلاین در گفتگو با دکترحسن هانی زاده کارشناس سیاسی به بررسی دلایل اهمیت و چگونگی آزاد سازی موصل پرداخته است.

به چه دلایلی آزاد سازی  شهر موصل برای دولت عراق بسیار مهم و استراتژیک است؟

بی شک عملیات ازاد سازی موصل را می توان یکی از مهمترین اقدامات دولت آقای حیدر العبادی عنوان نمود. شهر موصل به دلایل متعددی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این شهر به دلیل موقعیت استراتژیک و به لحاظ جمعیتی و جغرافیایی در بین شهرهای عراق اهمیت دو چندانی دارد چرا که با ترکیه و سوریه نزدیکی و ارتباط خاصی دارد و وجود ده ها اقلیت مذهبی و قومی در موصل جایگاه ویژه ای به این شهر مهم تاریخی داده است.

اصلی ترین دلایلی که داعش شهر موصل را برای فرماندهی و استقرار نیروهای خود انتخاب کرد را لطفا بیان فرمایید؟

بی تردید یکی از عمده دلایل اشغال شهر موصل از سوی گروهک تروریستی داعش دگرگون کردن شرایط سیاسی عراق بوده تا از طریق جذب برخی از قومیت های موجود در موصل به نوعی یک دولت در برابر دولت عراق در این شهر ایجاد کنند. البته لازم به ذکر است که به دلیل اهمیت حیاتی و استراتژیک شهر موصل آزاد سازی این شهراز مدت ها پیش در دستور کار دولت اقای حیدر العبادی قرار داشت اما ورود عربستان، ترکیه و امریکا به مساله آزاد سازی عملیات موصل این عملیات را به تاخیر انداخت.

عمده ترین دلایل نگرانی آمریکا ؛ترکیه و عربستان از آزادسازی شهر موصل چیست؟

 آمریکا، ترکیه و عربستان که اصلی ترین حامیان گروهک تروریستی داعش در عراق و سوریه به شمار می روند از اینکه نیروهای داعش به وسیله نیروهای دولت حیدر العبادی و مخصوصا نیروهای الحشد الشعبی درشهر موصل محاصره و سرکوب شوند به همین دلیل امریکاییها از دولت حیدر العبادی خواستند که منطقه غرب موصل را محاصره نکنند تا راه فراری برای داعش در قسمت غرب موصل باز شود تا داعش از این طریق خود را به مرزهای سوریه برساند. لذا آقای حیدر العبادی بعد از مذاکرات فشرده  پذیرفت که باید راه فرار داعش را به سمت سوریه باز بگذارد و لذا این عملیات تا کنون به خوبی اداره شده بنحوی که اینک نیروهای مردمی به فاصله پنج کیلومتری موصل رسیده اند واخبار حاکی از آن است که ظرف روزهای اینده شهر موصل کاملا از وجود داعش پاکسازی خواهد شد

آیا فرار داعش به مرزهای سوریه اوضاع این کشور را آشفته تر نخواهد کرد؟

بله حتما اینگونه است. مساله سوریه و انتقال داعش به این کشور اوضاع سوریه را بیش از گذشته پیچیده خواهد کرد.  به هر حال عملیات راندن داعش از موصل مساله مهمی است که در تضعیف این گروهک تروریستی بسیار موثر خواهد بود بگونه ای که به گفته اخبار و شاهدان ابوبکر البعدادی سرکرده داعش در منطقه ای  بین سوریه و عراق به هلاکت رسیده است.

موضع ترکیه در آزادسازی موصل چیست؟ با توجه به اینکه نیروهای ترکیه در شمال موصل حضور دارند؟

با توجه به اینکه موصل با سوریه و ترکیه دارای مرز مشترکی است لذا ترکیه از دو سال پیش به این طرف نیروهای زیادی را به سمت موصل هدایت کرده تا با تمرکز براین مناطق و به بهانه حمایت از ترکمن های موجود در موصل به چاه های نفتی این شهر دسترسی پیدا کند. بدیهی است  ترکیه با اهدافی کاملا استعماری و نو عثمانی در موصل تلاش می کند جای پای خود را براین شهر بازتر کند و نفوذ خود را براین بخش از عراق بیشتر کند .اتفاقا حضور ترکیه در موصل یکی از مسائل و نقاط اختلاف انگیز ترکیه و عراق است . مسلما با  آزاد سازی شهر موصل ترکیه هیچ بهانه ای برای ماندن در این شهر ندارد بنابراین مجبور میشود نیروهایش را از شمال موصل خارج کند  لذا ترکیه تمایل چندانی به آزاد سازی موصل و شکست نیروهای داعش ندارد.

اصلی ترین اختلاف عربستان وعراق در موضوع آزاد سازی موصل و استفاده از نیروهای مردمی حشد الشعبی در چه موضوعاتی است؟

از سوی دیگر اختلاف نظر شدیدی میان عربستان و عراق بر سر الحشد الشعبی وجود دارد به این معنا که عربستان سعودی جریان سازیهای زیادی علیه نیروهای الحشد الشعبی انجام داده و وانمود می کند که الحشد الشعبی به دنبال سرکوب مردم اهل سنت در عراق و بخصوص موصل است در حالی که الحشد الشعبی به دنبال تامین امنیت داخلی عراق و پاکسازی شهر موصل از اخرین بقایای داعش است چرا که خروج داعش از موصل به معنای فراهم شدن فرصتی برای رسیدن عراق به امنیت پایدار است. ضمن اینکه در حال حاضر  عربستان ،قطر وامارات نیز درصدد بازسازی نیروهای فراری بعثی هستند تا در صورت لزوم آنها را جایگزین نیروهای داعش نمایند . به هر حال هر چند شهر موصل به لحاظ امنیتی و سیاسی شهری بسیار پر اهمیت برای عراق و مخالفین این کشور به شمار می رود اما دولت آقای العبادی نباید از توطئه های جدیدی که با حمایت آل سعود در حال شکل گیری است غفلت کند چرا که در صورت غفلت  که بار دیگر نیروهای بعثی فراری توسط عربستان، قطر وامارات بازسازی می شوند  و به عنوان نیروهای فشار علیه دولت حیدر العبادی وارد معرکه خواهند شد.

-ائتلاف غربی  تحت رهبری امریکا  اعلام کرده که در آزاد سازی موصل با پشتیبانی هوایی از مردم این شهر دفاع می کند ودر راستای نابودی داعش دست به عملیات های هوایی می زند به نظر شما این مسائل تا چه حد از سوی امریکا و ائتلاف غربی قابل اطمینان است؟  

یقینا هیچ گاه ائتلاف امریکا وغرب  ائتلاف صادقانه ای نبوده وتنها هدفی که آمریکا دنبال می کند حفظ گروهک تروریستی داعش در منطقه است.در حالی که از یک ماه پیش قرار بود که دولت آقای العبادی حمله به داعش در موصل را آغاز کند اما آمریکایی ها مانع تحقق این امر شدند و با فشار به آقای العبادی وی را مجبور کردند که زمینه هایی را برای فرار داعش از این شهر به وجود آورد آیا در این صورت می توان به حمایت آمریکا وائتلاف تحت سرپرستی او در مبارزه با داعش امیدوار بود؟  لذا به نظر می رسد این ائتلاف به رهبری امریکا نه تنها برای سرکوب گروه ک های تروریستی شکل نگرفته  بلکه با هدف حمایت از این گروهک تروریستی بوده است. اخیرا گزارش ها نشان می دهد امریکاییها در جریان فرار داعش به سمت سوریه با ایجاد  پوشش هوایی برای داعش درصدد تامین امنیتی برای این گروهک تروریستی هستند تا از سمت  موصل به سوریه خصوصا به طرف الرقه و دیرالزور فرار کنند.

نقش روسیه وایران در آزادسازی موصل را چگونه ارزیابی می کنید؟و به نظر شما آزاد سازی چه میزان زمان بر خواهد بود؟

به نظر می رسد ظرف دو هفته آینده شاهد آزاد سازی موصل خواهیم بود.اما در خصوص مواضع روسیه در ازاد سازی داعش باید گفت هدف روسها نابودی گروهک های تروریستی در سوریه و عراق است دقیقا تفاوت دیدگاه روسیه با امریکا این است که امریکاییها سعی می کنند که از گروهک های تروریستی دراین کشورها استفاده ابزاری کنند بنابراین دیدگاه روسیه و امریکا کاملا در این باره متفاوت از یکدیگر است. جمهوری اسلامی ایران نیز با عنوان مشاور و با ارائه راهکارهای عملیاتی نقش مشورتی قابل توجهی در آزاد سازی موصل به دولت عراق داشته است. اما هم اکنون کشورهایی چو ترکیه ؛ عربستان و آمریکا درصدد هستند تا پروسه ازاد سازی موصل طولانی شود تا در این راستا بتوانند  سقف چانه زنی خود را در مورد عراق و مسائل سیاسی این کشور افزایش دهند.

به هر حال گروهک تروریستی داعش از انجام هرگونه جنایت بشری ابایی ندارد آیا ممکن است برای فشار به نیروهای عراقی باز هم متوسل به اقداماتی از جمله استفاده از سپر انسانی و شهروندان موصل شود؟ آیا مجامع بین المللی برای این مساله تمهیداتی اندیشیده اند؟ 

بدیهی است که مجامع بین  المللی اهمیتی برای جان انسانها قائل نیستند. سازمان ملل وسازمانهای  مدعی دفاع از حقوق بشر همگی به دنبال تامین منافع آمریکا وغرب هستند. هر چند داعش تا کنون بارها برای حفظ خود از سپر انسانی استفاده کرده اما خوشبختانه  طرح عملیات آزاد سازی موصل به گونه ای  پایه ریزی شده تا آسیبی به شهروندان و مردم عادی موصل وارد نشود فلذا دولت اقای حید رالعبادی با احتیاط بیشتری درباره عملیات موصل عمل می کند.